NHNN cảnh báo vay nặng lãi, tín dụng đen ‘núp bóng’ vay online

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa chính thức có ý kiến về lĩnh vực cho vay ngang hàng, hay còn được biết tới với cái tên vay online, vay trực tuyến đang nở rộ tại Việt Nam thời gian qua.

Theo cơ quan này, gần đây trong nước đã xuất hiện một số công ty cung ứng dịch vụ tương tự như mô hình các công ty vận hành vay ngang hàng (P2P Lending) trên thế giới.

Tuy nhiên, từ thực tế hoạt động thời gian qua cho thấy mô hình này còn tồn tại nhiều hệ lụy như không minh bạch về lợi nhuận, rủi ro có thể gặp phải khi tham gia… Bên cạnh đó, nhằm lôi kéo thêm người cho vay tham gia, một số đầu mối đã đưa ra mức lãi suất phi thực tế.

NHNN khẳng định nếu xảy ra tranh chấp khi không đòi được các khoản đã cho vay, người cho vay có thể mất tiền, khó truy cứu trách nhiệm từ các công ty cung ứng nền tảng cho vay này.

Ngoài ra, NHNN cũng cảnh báo hoạt động này còn tiềm ẩn nhiều rủi ro như lộ thông tin cá nhân, sập hệ thống do hacker tấn công, núp bóng để trốn thuế, rửa tiền…

Đặc biệt, một số biến tướng của mô hình này còn xuất hiện để huy động tài chính đa cấp khiến cả người cho vay và đi vay trở thành nạn nhân bị lừa đảo.

Thậm chí, cơ quan này cũng cho biết hiện nay nhiều đối tượng cho vay nặng lãi, tín dụng đen đang “núp bóng” các nền tảng này để cho vay với mức lãi suất rất cao, vượt xa mức trần 20%/năm quy định tại Bộ Luật Dân sự năm 2015.

“Bất kỳ tổ chức, cá nhân nào lợi dụng các nền tảng P2P Lending để thực hiện một trong các hoạt động ngân hàng mà không được cấp phép là vi phạm pháp luật”, NHNN khẳng định.

Cơ quan quản lý cho hay toàn bộ các hoạt động huy động tiền gửi hoặc cấp tín dụng đều phải tuân theo các quy định của Luật Ngân hàng Nhà nước và Luật Các Tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, cho vay ngang hàng trên ứng dụng Internet lại được coi là các giao dịch dân sự và không thuộc phạm vi điều chỉnh của 2 bộ luật này.

Trước những rủi ro lớn tiềm ẩn, NHNN khuyến cáo người dân, doanh nghiệp cần cẩn trọng khi tham gia vào các nền tảng cho vay này. Đặc biệt, cơ quan cũng khuyến khích người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn qua kênh tín dụng ngân hàng thay vì kênh giao dịch mới này.

NHNN cũng cho biết đang phối hợp với các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu để có đề xuất xây dựng biện pháp quản lý phù hợp đối với mô hình P2P Lending cùng toàn bộ các hình thức thanh toán mới dựa trên nền tảng công nghệ.

Mới đây, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, thuộc Bộ Công Thương cũng đã có những cảnh báo tương tự về tình trạng vay tiền trực tuyến đang nở rộ trên thị trường hiện nay.