Đầu tư vào cổ phiếu hay vàng – đâu sẽ là lựa chọn thông minh trong năm 2025? Đây là câu hỏi mà nhiều nhà đầu tư trăn trở khi muốn tối đa hóa lợi nhuận trong bối cảnh thị trường luôn biến động. Với cổ phiếu, nhà đầu tư có cơ hội sinh lời cao nhờ vào sự tăng trưởng của các doanh nghiệp, nhưng cũng phải chấp nhận rủi ro lớn hơn do giá cổ phiếu thường dao động mạnh. Ngược lại, vàng lại là kênh đầu tư truyền thống với sự ổn định và ít biến động hơn, phù hợp cho những ai tìm kiếm nơi “trú ẩn” tài sản trong thời kỳ kinh tế không chắc chắn.
Bài viết này sẽ phân tích sâu hơn về đặc điểm của từng loại tài sản, so sánh tỷ suất sinh lời giữa cổ phiếu và vàng trong 5 năm qua, từ đó giúp bạn đưa ra lựa chọn đầu tư phù hợp nhất cho năm 2025, tùy thuộc vào mục tiêu và khả năng chấp nhận rủi ro của bản thân.
Phân tích diễn biến độ tăng trưởng của vàng và cổ phiếu trong 5 năm qua
Diễn biến độ tăng trưởng của cổ phiếu trong 5 năm qua
Đối với đầu tư cổ phiếu, theo ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư tại CTCK Maybank Investment Bank, trong bối cảnh kinh tế và thị trường hiện tại, “việc đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng, tìm hiểu kỹ các nhóm ngành và phân bổ tài sản phù hợp với mức độ chấp nhận rủi ro của từng nhà đầu tư.” Ông cho biết, thị trường chứng khoán Việt Nam hiện có dòng tiền khá yếu, khiến VN-Index khó có thể phục hồi về mức đỉnh cũ. Mặc dù một số chỉ số kinh tế đang tốt lên, các doanh nghiệp vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn, ngoại trừ một số công ty có hoạt động xuất khẩu mạnh.
Ông Khánh lưu ý: “Dòng tiền trên thị trường rất yếu, nên thực sự rất khó để kỳ vọng có sự bứt phá trong ngắn hạn. Nếu có kỳ vọng, theo tôi sẽ xảy ra nhiều hơn vào năm 2025 hoặc sớm hơn thì cuối năm nay.” Mặc dù vậy, thị trường chứng khoán vẫn có thể mang lại lợi nhuận tốt nếu đầu tư vào đúng nhóm ngành. Ông nhấn mạnh rằng, trong khi thị trường chứng khoán Mỹ liên tục lập đỉnh lịch sử, thị trường Việt Nam vẫn chưa vượt qua mốc 1.300 điểm từ đầu năm. “Đỉnh lịch sử mà chúng ta từng đạt được đã cách đây 2 năm. Vì vậy, nếu đánh giá tiềm năng theo chỉ số chung VN-Index thì không nhiều triển vọng. Tuy nhiên, một số ngành trong đó vẫn rất ổn. Ví dụ như cổ phiếu nhóm công nghệ đứng đầu, FPT đã có 30 lần lập đỉnh.”
Ông cũng cho biết thêm: “Một số nhóm ngành mà tôi thấy có thể tăng tốt nửa cuối năm như năng lượng, tập trung vào nhóm năng lượng mới, năng lượng xanh, năng lượng tái tạo. Nhóm tiếp theo là nhóm vận tải, tập trung vào vận tải hàng không, vận tải đường biển. Ngoài ra, nhóm ngành hàng tiêu dùng, đặc biệt tiêu dùng thiết yếu cũng có triển vọng khả quan.” Tuy nhiên, các nhóm ngành truyền thống như ngân hàng, chứng khoán, và bất động sản được đánh giá là khó có khả năng hồi phục về mức đỉnh cũ trong ngắn hạn. “Nhóm cổ phiếu bất động sản thì đã yếu trong 2-3 năm nay. Tôi kỳ vọng nhóm này sẽ tăng trong khoảng giai đoạn cuối năm, hoặc sang năm 2025 chứ không phải hiện tại,” ông nói thêm.
Các kênh đầu tư truyền thống như gửi tiết kiệm vẫn là lựa chọn an toàn, đặc biệt khi lãi suất đang có xu hướng tăng trở lại. Với bất động sản, ông Khánh khuyến nghị: “Đầu tư bất động sản sẽ phù hợp với nhà đầu tư trung, dài hạn trở lên chứ để lướt sóng lúc này không phù hợp. Đầu tư trung dài hạn sẽ phải giữ sang năm sau, thậm chí là năm sau nữa thì mới ổn.”
Diễn biến độ tăng trưởng của vàng trong 5 năm qua
Ngược lại với cổ phiếu, trong 5 năm qua, giá vàng trong nước đã chứng kiến nhiều biến động đáng chú ý, phản ánh tác động từ chính sách tài chính và diễn biến thị trường quốc tế. Từ giai đoạn 2021-2022, môi trường lãi suất thấp đã tạo điều kiện thuận lợi cho dòng tiền đổ vào vàng, khi các nhà đầu tư tìm kiếm kênh đầu tư thay thế ngoài gửi tiết kiệm ngân hàng. Đặc biệt, trong giai đoạn cuối năm 2023 và đầu 2024, giá vàng tăng mạnh do sự bất ổn địa chính trị, trong bối cảnh kênh chứng khoán và bất động sản hạ nhiệt.
Bước sang năm 2024, giá vàng tiếp tục lập các mức cao kỷ lục, với vàng SJC chạm đỉnh 85 triệu đồng/lượng vào tháng 4, và tăng lên hơn 90 triệu đồng/lượng vào tháng 5/2024 – đây là mức cao nhất lịch sử trên thị trường Việt Nam. Trong những tháng đầu năm 2024, giá vàng tăng với biên độ lớn, có thời điểm giá biến động mạnh qua mỗi lần điều chỉnh, phản ánh tâm lý đầu tư “đón sóng” mạnh mẽ từ công chúng và sự tác động của các yếu tố kinh tế vĩ mô.
Ưu điểm của vàng và cổ phiếu khi lựa chọn đầu tư
Ưu điểm của vàng khi đầu tư
Đầu tư vàng là lựa chọn của hầu hết các nhà đầu tư mong muốn sự tăng trưởng lâu bền và ít biến động, vàng có những ưu điểm nổi bật sau:
- Tài sản an toàn: Vàng được coi là “nơi trú ẩn” an toàn, đặc biệt trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế hoặc bất ổn chính trị. Khi thị trường biến động mạnh hoặc lạm phát tăng cao, vàng thường duy trì hoặc tăng giá trị, giúp bảo toàn tài sản.
- Khả năng thanh khoản cao: Vàng là tài sản có tính thanh khoản cao, dễ dàng mua bán trên thị trường toàn cầu. Nhà đầu tư có thể chuyển đổi vàng thành tiền mặt nhanh chóng khi cần thiết.
- Bảo vệ khỏi lạm phát: Vàng thường giữ giá trị tốt trong bối cảnh lạm phát, giúp nhà đầu tư bảo vệ tài sản trước sự mất giá của đồng tiền.
- Đa dạng hóa danh mục: Vàng có xu hướng di chuyển ngược chiều với nhiều loại tài sản khác, như cổ phiếu và trái phiếu, nên giúp giảm rủi ro khi đa dạng hóa danh mục đầu tư.
- Giá trị lâu dài: Vàng có lịch sử hàng ngàn năm duy trì giá trị và được coi là tài sản quý, không bị ảnh hưởng nhiều bởi sự thay đổi của chính trị hay kinh tế theo thời gian.
Ưu điểm của cổ phiếu khi đầu tư
Bên cạnh đầu tư vàng, đầu tư vào cổ phiếu cũng là một lựa chọn hấp dẫn dành cho những nhà đầu tư đang tìm kiếm lợi nhuận cao nhờ những ưu điểm nổi bật sau:
- Tiềm năng lợi nhuận cao: Cổ phiếu có khả năng tăng giá mạnh, đặc biệt nếu đầu tư vào các công ty có triển vọng phát triển tốt hoặc thuộc ngành đang trên đà tăng trưởng. Lợi nhuận từ cổ phiếu thường cao hơn các kênh đầu tư khác nếu đầu tư dài hạn.
- Thanh khoản tốt: Thị trường chứng khoán hoạt động hàng ngày và cung cấp thanh khoản cao, cho phép nhà đầu tư dễ dàng mua hoặc bán cổ phiếu khi cần thiết. Điều này giúp linh hoạt điều chỉnh danh mục đầu tư.
- Đa dạng hóa danh mục: Nhà đầu tư có thể chọn cổ phiếu từ nhiều ngành khác nhau, giúp giảm rủi ro tổng thể khi thị trường thay đổi và tạo cơ hội đầu tư vào các lĩnh vực có tiềm năng.
- Nguồn thu nhập thụ động từ cổ tức: Nhiều công ty chia sẻ lợi nhuận cho cổ đông dưới dạng cổ tức định kỳ, mang lại nguồn thu nhập thụ động đều đặn mà không cần bán cổ phiếu.
- Bảo vệ trước lạm phát: Cổ phiếu có xu hướng tăng giá cùng với lạm phát, giúp bảo toàn giá trị tài sản khi giá cả hàng hóa và dịch vụ tăng lên.
- Khả năng sở hữu một phần doanh nghiệp: Khi mua cổ phiếu, nhà đầu tư sở hữu một phần nhỏ của doanh nghiệp và có thể tham gia biểu quyết, góp phần vào việc định hướng phát triển của công ty.
Nhược điểm của vàng và cổ phiếu khi lựa chọn đầu tư
Dù đầu tư vàng hay cổ phiếu, hai kênh phổ biến giúp đa dạng hóa danh mục tài sản, mỗi hình thức này đều có những nhược điểm cần cân nhắc. Hiểu rõ các hạn chế của từng loại sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra lựa chọn phù hợp, đảm bảo sự cân bằng giữa lợi nhuận và rủi ro.
Nhược điểm của đầu tư vàng
- Đầu tư vàng có một số hạn chế rõ ràng, đặc biệt trong dài hạn
- Vàng thường không mang lại thu nhập thụ động như cổ tức hay lãi suất, vì thế, nhà đầu tư chỉ có thể trông đợi vào sự tăng giá của tài sản.
- Giá vàng dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố kinh tế và chính trị, khiến giá vàng có thể biến động mạnh và khó dự đoán.
- Khi đầu tư vào vàng vật chất, người mua có thể đối mặt với chi phí lưu trữ và bảo quản cao, làm giảm lợi nhuận thực tế từ khoản đầu tư này.
Nhược điểm của đầu tư cổ phiếu
Rủi ro thị trường cao
Giá cổ phiếu thường xuyên biến động do nhiều yếu tố như: tình hình kinh tế, chính trị, và tâm lý thị trường. Những biến động này có thể dẫn đến rủi ro lỗ vốn, đặc biệt trong thời kỳ suy thoái hoặc khủng hoảng kinh tế.
Phụ thuộc vào hiệu quả của doanh nghiệp
Giá trị cổ phiếu gắn liền với hoạt động của công ty. Nếu công ty gặp khó khăn về tài chính, chất lượng sản phẩm giảm, hoặc các vấn đề quản trị, giá cổ phiếu có thể sụt giảm mạnh. Điều này đòi hỏi nhà đầu tư phải nghiên cứu kỹ lưỡng về doanh nghiệp trước khi quyết định đầu tư.
Đòi hỏi kiến thức và thời gian
Để đầu tư cổ phiếu hiệu quả, nhà đầu tư cần có hiểu biết về thị trường chứng khoán, khả năng phân tích báo cáo tài chính, và kỹ năng đánh giá triển vọng kinh doanh. Điều này đòi hỏi cả thời gian và nỗ lực, điều mà không phải nhà đầu tư nào cũng có thể đáp ứng.
Tác động từ tâm lý thị trường
Thị trường chứng khoán có thể bị ảnh hưởng lớn bởi tâm lý đám đông. Khi thị trường tăng, nhiều nhà đầu tư có xu hướng đổ xô vào mua, đẩy giá lên cao. Ngược lại, khi có thông tin tiêu cực, họ lại bán tháo, khiến giá giảm mạnh. Hiện tượng này dễ dẫn đến quyết định đầu tư thiếu sáng suốt dựa trên cảm tính thay vì phân tích lý trí.
Rủi ro thanh khoản
Với một số cổ phiếu có thanh khoản thấp, việc bán ra khi thị trường không có nhiều người mua có thể gặp khó khăn, đặc biệt khi giá cổ phiếu giảm. Điều này có thể làm hạn chế khả năng thanh khoản, gây khó khăn cho nhà đầu tư trong việc rút vốn kịp thời.
Khi nào nên chọn đầu tư vàng?
Giống như bất kỳ loại tài sản nào, vàng có cả ưu và nhược điểm, nhưng sẽ đặc biệt phát huy hiệu quả trong một số trường hợp nhất định:
Khi muốn giảm thiểu rủi ro
Vàng từ lâu được xem là nơi trú ẩn an toàn cho nhà đầu tư khi thị trường biến động. Không giống như cổ phiếu, có thể dao động mạnh trong từng ngày, giá trị của vàng thường ổn định hơn. Dù lợi nhuận từ vàng có thể không cao bằng cổ phiếu, nhưng rủi ro cũng ít hơn, giúp bảo toàn giá trị trong danh mục đầu tư một cách hiệu quả.
Khi cần phòng ngừa lạm phát
Vàng là tài sản hữu hình, không bị xói mòn sức mua như tiền giấy và có xu hướng tăng giá khi lạm phát gia tăng. Điều này là do vàng được định giá bằng USD, nên khi đồng tiền mất giá bởi lạm phát, giá vàng thường có xu hướng tăng, giữ vững giá trị thực của nó.
Khi nền kinh tế bất ổn
Trong thời kỳ kinh tế nhiều biến động, vàng trở thành lựa chọn được ưa chuộng bởi sự ổn định. Thống kê cho thấy trong 40 năm qua, giá vàng đã tăng trong hầu hết các đợt suy thoái lớn, điển hình như cuộc khủng hoảng năm 2008 khi thị trường chứng khoán sụt giảm mạnh nhưng giá vàng lại bật tăng 25,5%. Vì vậy, khi thị trường chứng khoán hỗn loạn, vàng có thể là một lựa chọn đáng tin cậy.
Vàng không chỉ là một công cụ đa dạng hóa mà còn giúp bảo vệ tài sản khỏi các tác động tiêu cực của biến động thị trường và lạm phát. Đó là lý do tại sao nhiều nhà đầu tư chọn vàng hơn là cổ phiếu khi họ muốn đảm bảo an toàn trong danh mục đầu tư của mình.
Khi nào nên chọn đầu tư cổ phiếu?
Cổ phiếu có thể là lựa chọn hấp dẫn cho các nhà đầu tư trong một số tình huống nhất định, nhờ vào tiềm năng sinh lời cao và khả năng tạo thu nhập định kỳ:
Khi bạn tìm kiếm tiềm năng lợi nhuận cao hơn
Cổ phiếu có thể mang lại lợi nhuận lớn do biến động mạnh về giá. Mặc dù đầu tư cổ phiếu đi kèm rủi ro cao, nhưng nếu phân bổ tỷ lệ hợp lý, chúng có thể giúp tăng trưởng tài sản bền vững theo thời gian. Điều này đặc biệt hiệu quả khi thị trường đang ở đà phát triển và bạn không tập trung toàn bộ vốn vào cổ phiếu, giúp hạn chế rủi ro.
Khi bạn có kế hoạch đầu tư dài hạn với kiến thức sâu rộng
Giống như đầu tư vàng, giá cổ phiếu biến động hàng ngày, lịch sử cho thấy thị trường chứng khoán đạt tỷ suất sinh lời trung bình hàng năm trên 10%, vượt qua nhiều loại tài sản khác như trái phiếu. Để tận dụng được mức sinh lời ổn định này, nhà đầu tư nên cam kết giữ cổ phiếu trong thời gian dài, thường là nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ. Những người đầu tư dài hạn thường gặt hái lợi nhuận ổn định hơn và ít chịu ảnh hưởng từ biến động ngắn hạn của thị trường. Không những thế, để đầu tư cổ phiếu với cơ hội sinh lời cao và bền vững, nhà đầu tư cần có kiến thức sâu rộng về thị trường chứng khoán và mất nhiều thời gian để trau dồi về kiến thức chuyên môn để đưa ra được dự đoán đúng.
Khi bạn muốn thu nhập thụ động từ cổ tức
Khác với vàng, mà chỉ sinh lời khi bán ra, cổ phiếu còn có thể mang lại thu nhập đều đặn thông qua cổ tức. Cổ tức là một nguồn thu nhập thụ động mà bạn có thể tái đầu tư để tăng trưởng số lượng cổ phiếu hoặc dùng tiền mặt theo nhu cầu. Tuy nhiên, không phải cổ phiếu nào cũng trả cổ tức, nên việc lựa chọn cổ phiếu phù hợp sẽ giúp bạn tối ưu hóa danh mục đầu tư.
Một số lời khuyên cho nhà đầu tư khi đầu tư vàng và cổ phiếu
Khi đầu tư vào vàng hay cổ phiếu, nhà đầu tư cần lưu ý một số điểm quan trọng để đạt được hiệu quả tối ưu:
- Việc đa dạng hóa danh mục đầu tư là rất quan trọng; không nên chỉ tập trung vào vàng mà cần kết hợp với các loại tài sản khác như cổ phiếu, trái phiếu hoặc bất động sản để giảm thiểu rủi ro.
- Xác định mục tiêu đầu tư rõ ràng sẽ giúp nhà đầu tư có hướng đi đúng đắn. Nếu đầu tư vào vàng nhằm bảo toàn giá trị trong thời kỳ bất ổn, hãy có kế hoạch cụ thể về thời gian nắm giữ và mức giá mong đợi. Đối với cổ phiếu, cần đặt ra mục tiêu lợi nhuận và chuẩn bị cho việc nắm giữ dài hạn.
- Theo dõi thị trường thường xuyên cũng là một yếu tố quan trọng; nhà đầu tư nên cập nhật thông tin về biến động giá vàng và tình hình kinh doanh của các công ty cổ phiếu.
- Hiểu rõ về rủi ro là điều không thể thiếu; vàng có thể biến động giá trị, trong khi cổ phiếu thường mang lại rủi ro cao hơn nhưng cũng đi kèm với tiềm năng lợi nhuận lớn. Do đó, nhà đầu tư cần có chiến lược đầu tư rõ ràng, xác định thời điểm mua vào và bán ra một cách hợp lý.
- Ngoài ra, việc tìm hiểu và học hỏi liên tục sẽ giúp nâng cao kiến thức và kỹ năng đầu tư, từ đó đưa ra các quyết định thông minh.
- Cuối cùng, kiên nhẫn và kỷ luật là chìa khóa thành công; đầu tư là một hành trình dài hạn, và nhà đầu tư nên giữ vững tinh thần và không để cảm xúc chi phối quyết định đầu tư của mình.
Bài viết nổi bật